‘Het heeft Zijne Majesteit de Koning behaagd…’ Met deze aankondiging zijn vandaag circa 2.750 Nederlanders gedecoreerd. De hoge onderscheiding van Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw ging hierbij naar prof. dr. Edward Nieuwenhuis, tot mei vorig jaar medisch wetenschappelijk manager in het Wilhelmina Kinderziekenhuis, onderdeel van het UMC Utrecht. En sinds 1 mei 2020 verbonden aan het University College Roosevelt in Middelburg.

Nieuwenhuis kreeg zijn koninklijke onderscheiding als internationaal toonaangevend arts-onderzoeker, inspirerend docent en mentor. Al bij zijn afscheid van het UMC Utrecht vorig jaar, is hij voorgedragen door bestuursvoorzitter Margriet Schneider. In haar aanbeveling noemt zij hem onder meer: ‘een effectieve hoogleraar met durf, die voor de Utrechtse en nationale kindergeneeskunde uitzonderlijk veel heeft bereikt.’ Zo verrichtte hij baanbrekend onderzoek bij darmontstekingsziekten. Gelijktijdig was hij als hoogleraar kindergeneeskunde aan de Universiteit Utrecht inspirator van een hele generatie artsen/onderzoekers en een maatschappelijk bevlogen arts die Utrecht internationaal op de kaart zette voor zorg, onderzoek en behandeling van kinderen met ernstige aandoeningen.

Geridderd in Rotterdam
Nieuwenhuis ontving zijn ridderorde in het stadhuis van Rotterdam uit handen van burgemeester Aboutaleb voor zijn professionele en vrijwillige inzet voor de gezondheidszorg en samenleving. Bij de felicitaties gaf de burgemeester aan: ‘Het is een welverdiende blijk van waardering voor onder meer uw baanbrekende onderzoek naar darmaandoeningen bij kinderen, uw inzet voor het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie en de professionalisering van de kindergeneeskunst in het geheel.’

Bogota en Columbia
Nieuwenhuis (1965) studeerde geneeskunde in Amsterdam en startte in een kinderziekenhuis in Bogota en Colombia. Hij vervolgde vanaf 1994 zijn opleiding tot kinderarts in het WKZ en Catharina Ziekenhuis in Eindhoven. Als een van de eerste gaf hij toen al online antwoorden op kindergeneeskundige vragen. Tijdens zijn opleiding startte hij zijn wetenschappelijk onderzoek naar het immuunsysteem van de darm. Zijn promotieonderzoek in Utrecht en Boston (Harvard) leidde tot de ontdekking van de rol van afweercellen in het ontstaan van chronische darmontsteking. Ook werkte hij nauw samen met het Utrechtse Hubrecht laboratorium door bestudering darm-organoïden (mini-darmen in weefselkweek). Daarna specialiseerde hij zich in het Erasmus Medisch Centrum Rotterdam tot kinder-maag-darm-leverarts.

Wilhelmina Kinderziekenhuis
In 2009 kwam Nieuwenhuis als hoogleraar kindergeneeskunde terug in het Wilhelmina Kinderziekenhuis. In die rol was hij rolmodel voor studenten, artsen in opleiding door zijn scherpe probleemanalyse en bovenal zijn vermogen om te verbinden met kinderen en ouders. Daarnaast begeleidde Nieuwenhuis onderzoek naar o.a. chronische vermoeidheid en kindermishandeling. Ook stelde hij als een van de eersten een kinderraad in om de leiding van het kinderziekenhuis te adviseren.

Hoogleraar met durf
Nieuwenhuis schuwde een gedurfde aanpak niet. Zo nam hij duidelijk stelling voor de totstandkoming van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie. Ondanks enorme weerstanden, bleef hij voorvechter van één nationaal centrum voor complexe zorg aan kinderen met kanker en wetenschappelijk onderzoek. Als gezaghebbend en verbindend wetenschappelijk manager, was het mede zijn verdienste dat het Prinses Máxima Centrum zich vestigde in Utrecht, als inmiddels het grootste en modernste kinderkankerziekenhuis van Europa. Dit deed hij samen met gemeente Utrecht, Universiteit Utrecht, ziektekostenverzekeraars, ouders van patiënten en pioniers van het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie.

Brede ondersteuning
Vanwege zijn enorme veelzijdigheid, betekenis als briljant academisch medisch specialist en grote verdiensten voor de samenleving, werd de voordracht van Nieuwenhuis breed ondersteund door o.a.  Jan van Zanen (vml. burgemeester Utrecht), Marcel Levi (University College London Hospitals), Rob Pieters (RvB-lid Prinses Máxima Centrum), Scott Snapper (Boston Childrens Hospital), Anton Pijpers (voorzitter Universiteit Utrecht) en Hans Clevers (Hubrecht Institute). Dit alles telde op tot de benoeming van Edward Nieuwenhuis tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

Kijk hier het afscheidsinterview met Edward Nieuwenhuis als hoofd van het WKZ (april 2020).